Karadağ - Balkanlar Masası

Vergi Uygulamaları

Karadağ, 2001 yılından bu yana yabancı yatırımcılar da dahil, girişimcilere uygun iş ortamı yaratmak amacıyla, Karadağ’ın vergi sisteminde ciddi reformlar yapmıştır. Reform sürecinde, Karadağ Hükümeti’nin temel amacı aşağıdaki hususlara odaklanmak olmuştur:

Karadağ vergi sisteminin daha verimli olması ve uygulamasının daha kolay olması,
Yabancı yatırımcılara vergi sisteminin daha çekici olması,
Vergi sisteminin AB Direktifleri ve uluslararası standartlarla uyumlaştırılması.

Son yıllarda, Karadağ Hükümeti vergi oranlarını önemli ölçüde azaltmış ve % 9’luk vergi oranıyla bölgedeki rekabet gücü en yüksek vergi sistemi olarak sınıflandırılmışken, % 9 olarak uygulanmakta olan kişisel ve kurumsal gelir vergisi oranlarında 2022 yılı başı itibarıyla önemli değişikliklere gitmiştir. Karadağ Hükümetince Kişisel Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan, 31. 12. 2021 tarihli Karadağ Resmî Gazetesinde yayınlanan ve 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli hale gelen değişikliklerle Karadağ, artan oranlı vergilendirme sistemine geçmiş bulunmaktadır. Karadağ'da yerel (diğer bir deyişle belediyelerce uygulanan) kurumlar vergisi bulunmamaktadır.

Dolaylı ve Dolaysız Vergiler

Bilindiği üzere, dolaylı vergiler ve sosyal güvenlik katkıları en kazançlı kamu gelirleri olarak görülmektedir. Karadağ Gelir ve Gümrük İdaresi'nin verilerine göre, 2021 yılının 21 Aralık tarihine kadar katma değer vergisi (KDV) bazında toplam brüt tahsilat 265,1 milyon avro ‘ya ulaşmıştır. 01 Ocak 2021 ila 21 Aralık 2021 tarihleri arasında Kişisel Gelir Vergisi bazında toplam gelir 171,32 milyon Avro, Kurumlar Gelir Vergisi ise 73.75 milyon Avro olarak gerçekleşmiştir.

Karadağ Gelir ve Gümrük İdaresi'ne göre aynı dönemde 31,03 milyon avro imtiyazlardan, 19.48 milyon Avro emlak satış vergisinden ve 18.24 milyon Avro ise diğer gelirlerden toplanmıştır.

Dolayısıyla söz konusu dönemde toplam 578,92 milyon avro vergi tahsil edilmiştir.

Primler söz konusu olduğunda, toplam tahsilat 512,72 milyon avro olarak gerçekleşmiştir.

(Emeklilik ve Sigortası Fonu (PIO) 317,81 milyon, Sağlık Sigortası Fonu 167,07 milyon, İstihdam Bürosu (ZZZ) 24,86 milyon ve İşgücü Fonu 2,98 milyon.)

Vergi ve prim paylarının toplamını oluşturan toplam gelirler 1,09 milyar avro olarak gerçekleşmiştir.

Gümrük gelirleri ise, 1 Ocak- 21 Aralık 2021 tarihleri arasında brüt 776,53 milyon avro olmuştur.

Gümrük gelirlerinde en büyük pay 495,83 milyon ile ithalatta KDV'ye aittir. Bundan sonra 250,88 milyon ile ÖTV, 27,43 milyon ile gümrük vergisi, 2,23 milyon ile kahve vergisi ve 148,17 bin avro ile diğer gelirler yer almaktadır.

Vergi ve gümrük gelirlerinin toplamı 1 Ocak 2021- 21 Aralık 2021 tarihleri arasında 1,87 milyar avro olarak gerçekleşmiştir.

Temel Vergiler

Karadağ’da vergilerin yönetimi genel olarak Karadağ Hükümetine ait olmakla birlikte emlak vergileri yerel yönetimler tarafından tahsil edilmektedir.

Karadağ'da önemli vergi oranları aşağıda özetlenmiştir:

Kişisel Gelir Vergisi:

31.12.2021 tarihli Karadağ Resmî Gazetesinde yayımlanan Kişisel Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliğe göre, 700 Avro ‘ya kadar olan kişisel gelirin (Brüt) vergiye tabi olmaması öngörülmüş olup, kişisel gelire dayalı olarak gerçekleşen 700,01 Avro ile 1.000 Avro arasındaki vergilendirilebilir gelir tutarı üzerinden %9; 1.000.01 Avro üzerindeki tutar için ise %15’lik vergi oranı belirlenmiştir.

Ayrıca, bağımsız faaliyetlere dayalı olarak gerçekleşen 8.400.01 avrodan 12.000 Avro'ya kadar olan vergilendirilebilir gelir tutarı üzerinden %9; 12.000.01 Avro üzerindeki tutarın ise %15 oranında vergiye tabi olacağı;

Vergi oranının, mülkiyet ve sermaye kazançları; spor faaliyetleri, telif hakları ve ilgili haklar, patentler ve ticari markalardan elde edilen gelirler için ise %15 olacağı belirlenmiştir.

Kurumlar Gelir Vergisi:

31.12.2021 tarihli Karadağ Resmi Gazetesinde yayımlanan Kurumlar Gelir Vergisi Kanununda yapılan değişikliğe göre, artan oranlı vergilendirme çerçevesinde, vergi oranları, kazancın 100.000 Avro ‘ya kadar olan kısmı için %9; 100.000,01 Avrodan 1.500.000 Avro'ya kadar olan kısmı için %12 (yani 9.000 Avro + 100.000.01 Avronun üzerindeki tutar için %12); 1.500.000.01 Avro üzeri tutar için %15 (yani 177.000 Avro + 1.500.000.01 Avro üzerindeki tutar için %15)’dir.

Katma Değer Vergisi:

Karadağ’da uygulanmakta olan Katma Değer Vergisi oranları %21, % 7 ve % 0’dır.

Gelir Vergisi

Gelirlerin vergilendirilmesi hem kurumsal hem de bireysel düzeyde yapılmaktadır. Progresif vergi oranları 2016 yılından itibaren ortalama ücret olan brüt 720 Avro (net 480 Avro) sınır kabul edilerek, bahse konu rakamın üstündeki gelirler için % 11’den, altında kalan gelirler için ise % 9 olarak uygulanmaktayken, bu uygulama 1 Ocak 2020 tarihinde ortadan kalkmış olup, gelir vergisi tüm gelirler için %9 olarak hesaplanmıştı.

Ancak, 31.12.2021 tarihli Karadağ Resmî Gazetesinde yayımlanan değişikliklerle gerek Kişisel Gelir Vergisi ve gerekse Kurumsal Gelir Vergisi Kanununda önemli değişiklikler yapılmış ve artan oranlı vergilendirme sistemine geçilmiştir. Buna göre:

31.12.2021 tarihli Karadağ Resmî Gazetesinde yayımlanan Kişisel Gelir Vergisi Kanununda yapılan değişikliğe göre, kişisel gelire dayalı olarak gerçekleşen 700 Avro'ya kadar olan gelirlerin (Brüt) vergiye tabi olmaması, 700,01 Avrodan 1.000 Avro’ya kadar olan gelir (Brüt) için vergi oranının yüzde 9 olması ve 1.000,01 Avronun üzerindeki gelir (Brüt) için ise vergi oranının yüzde 9'dan yüzde 15'e çıkarılması öngörülmüştür.

Vergi oranının, mülkiyet ve sermaye kazançları; spor faaliyetleri, telif hakları ve ilgili haklar, patentler ve ticari markalardan elde edilen gelirler için ise %15 olacağı belirlenmiştir.

31.12.2021 tarihli Karadağ Resmi Gazetesinde yayımlanan Kurumlar Gelir Vergisi Kanununda yapılan değişikliğe göre, artan oranlı vergilendirme çerçevesinde, kazancın 100.000 Avro ‘ya kadar olan kısmı için yüzde 9, 100.000,01 ila 1.500.000 Avro ‘ya kadar olan kısmı için yüzde 12 ve 1.500.000,01 Avronun üzerindeki kazanç için ise yüzde 15 oranında vergi uygulanacaktır.

Stopaj Oranı:

Karadağ’da, Kurumlar Gelir Vergisi Kanunu uyarınca, aşağıda belirlenen Karadağ vergi mükellefleri tarafından ödenen Karadağ kaynaklı gelirlere Stopaj Vergisi uygulanmaktadır:

Karadağ sakinleri ve yurt dışı yerleşiklere (gerçek veya tüzel kişi) yönelik hisse senedi ve temettü

Geliri,

Yerleşik olmayan tüzel kişilere yönelik temettü ve sermaye kazançları, faiz, telif ve fikri mülkiyet hakları, kira gelirinin yanı sıra danışmanlık, pazar araştırması ve denetim hizmetleri

Yasal stopaj oranı %15 olup, brüt matraha uygulanmaktadır.

Stopaj vergi iadesi için gelir dağıtımı ödeme tarihinde başvurulmalıdır.

Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları, stopaj vergilerini azaltabilmekte ya da tamamen kaldırabilmektedir. Yerleşik olmayan kişilerin anlaşmadan yararlanabilmeleri için, anlaşma yapılan ülke ile ilgili vergi ikamet belgesi ve gelirler üzerindeki mülkiyet belgesini sunması gerekmektedir.